Şəkidəki Xan Sarayının
qapıları əsaslı bərpadan sonra ziyarətçilərin üzünə açıqdır. Bu tarixi abidə
1999-cu ildə Azərbaycan hökuməti ilə Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası arasında
imzalanan «Azərbaycanın mədəni irsinin qorunması» layihəsi çərçivəsində bərpa
olunub. Mədəniyyət Nazirliyindən verilən məlumata görə, bu ilin sonuna qədər
layihə çərçivəsində Bakıdakı Şirvanşahlar Saray Kompleksinin ikinci mərtəbəsi
və divanxanası, Naxçıvandakı Möminə Xatun məqbərəsi və Qudi Xatun türbəsi də
bərpa olunacaq.
Ancaq abidələrin bərpa
prosesindən sonrakı vəziyyəti ziyarətçiləri və tarixçiləri həmişə razı salmır.
Elə Şəki Xan Sarayına gələn qonaqların bir çoxu bərpanın çox yüksək
səviyyəsindən təəccübləniblər. Onların fikrincə, sarayın divarlarındakı
rəsmlərin parlaqlığı və canlılığı rəsmlərin tarixiliyini azaldır. Kompleksin
bələdçisinin verdiyi məlumata görə, saraydakı tarixi naxışların 10 faizi
restravrasiya olunub. Bələdçi onu da deyir ki, sarayın tikintisində mismardan
istifadə edilməsə də, sonrakı bərpa işlərində bunsuz keçinmək mümkün olmayıb.
Mədəniyyət Nazirliyinin
Mədəni İrs şöbəsinin müdiri Rizvan Bayramov isə bildirir ki, Şəki Xan Sarayında
tarixiliyə hər hansı müdaxilə olunmayıb: «Tavanın taxtaları çürümüşdü, yeniləri
ilə əvəz olundu, kirəmit təmir olunub, fasad, şəbəkələrin çürümüş hissələri
dəyişdirilib bərpa olunub».
Uzun müddət MDB ölkələrində
tarixi abidələrin bərpası ilə məşğul olmuş bərpaçı rəssam Mirteymur isə Bakıda
Şirvanşahlar Sarayı Kompleksində hazırda aparılan bərpa işlərindən narazıdır:
«Burda bərpa adıyla çox vaxt abidələri «yevroremont» edirlər. Uzağa getməyək,
təmirdən sonra Şirvanşahlar Sarayını şadlıq evinə oxşayır. Ya da götürək
Gileyli məscidini. XIII əsr abidəsini təzə texnologiyalarla bərpa ediblər, az
qalmışdı ki, malalasınlar. Baş memara, Bakı meriyasına müraciət etdim, yalnız
bundan sonra malaları təmizlədilər. Ancaq o qədər abidələr var ki, bərpa adıyla
ziyan vurulur».
Mədəniyyət Nazirliyinin
şöbə rəisi Rizvan Bayramov yeni bərpa işlərində daha çox tarixiliyin
qorunmasına çalışdıqlarını deyir: «Tənqid insaflı olmalıdır. Şirvanşahlar özü
daşdan tikilib, daşlar görünməlidir. 30-60-cı illərdəki yazılar da qalıb. Abidə
tam saxlanıb. Bəli ikinci mərtəbədə yenidənqurma işləri aparılır, bunu hamımız
etiraf edirik».
Bakıdakı XV əsr abidəsi
olan Şirvanşahlar Sarayının bir hissəsi bərpa olunsa da qonaqlar saraya
buraxılır. Saraydan çıxanların narahatlıqları isə yenə qədimliyin
qorunmamasıyla bağlıdır.
Mədəniyyət Nazirliyində
6000 dən artıq tarixi abidə qeydə alınıb. Nazirliyin şöbə rəisi Rizvan Bayramov
deyir ki, abidələrin böyük hissəsi yaxşı vəziyyətdədir, bərpaya ehtiyacı
olanlara isə yenidən baxılacaq.
Qaynaq: http:http: //www.azadliq.org/content/article/262367.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder