Atmosfer eyni zamanda Yerin qaz təbəqəsidir və tərkibi müxtəlifdir. Atmosfer iki əsas qazdan, 78% azot, 21% oksigen ibarətdir (karbon cəmi 0.03%-dir).
Azot yunanca
"azoos" sözündən olub, "cansız, həyata kömək etməyən" mənasında
işlənməsinə baxmayaraq o, canlılar üçün mühüm qazlardan biri sayılır.
Azotun dövranını müxtəlif canlı orqanizmlər yaradır. Oksigen atmosferdə
daha fəal element olduğu üçün canlıların tənəffüsündə, yanmada və s.
iştirak edir. Onun rəngi, iyi və dadı yoxdur. Arxey və Proterezoy
eralarında bitki örtüyü seyrək olduğundan havada oksigen çox az
olmuşdur. Karbon qazı yaşıl bitkilərdə üzvi maddələrin əmələ gəlməsində
iştirak edir. Bu qaz atmosferə vulkanların
püskürməsi, yanğınlar və canlıların tənəffüsü nəticəsində daxil olur.
Sənaye müəssisələri çox olan ərazilərdə okean və meşədəki ərazilərə
nisbətən karbon qazı daha çox olur. Atmosferin havasının ən çox dəyişən
vacib hissəsi su buxarı və tozlardır. Su buxarı karbon qazı ilə
müqayisədə daha çox isidici rol oynayır. Atmosferdəki toz hissəcikləri
günəşdən gələn istini zəiflətsə də bulud, duman və yağıntıların əmələ
gəlməsi üçün vacibdir. Toz hissəcikləri atmosferin aşağı qatlarında Yer
mənşəli (yanma məhsulları, vulkan tozu, bitki toxumu, bitki tozcuğu, duz
dənəcikləri), üst qatda isə kosmik mənşəlidir.
Qaynaq: http://az.wikipedia.org/wiki/Atmosfer
se l a m
YanıtlaSil